31.03.2021 / Ankara

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Sayman Üyesi ve Ankara Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Faik Yavuz, Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği 40. Olağan Genel Kurulu’na katıldı. ​

ATB Başkanı Yavuz, Genel Kurul açılışında yaptığı konuşmada, tarımın stratejik bir sektör olduğunu söyleyerek, yağlı tohumların da ayrıca üst düzey bir öneme sahip olduğunu vurguladı. Yavuz, “yağlı tohumlar ithalata çok bağımlı sektörlerden biri. Her sene, milyarlarca doları, yurt dışına ödüyoruz. Oysa Bitkisel Yağ Sanayimiz, güçlü firmalara, önemli bir üretim kapasitesine ve modern teknolojiye sahip. Ama, ülkemiz bitkisel sanayicisinin, hammaddeye ulaşma gibi, ciddi bir sorunu var.

Hammadde ihtiyacının büyük kısmı, ithalatla karşılanıyor. Oysa bitkisel yağ sektörümüz, dünyayla rekabet edebilecek güce sahip. Bu nedenle, yağlı tohum üretiminin artırılması, stratejik bir önem taşıyor. Mesela ayçiçek yağının büyük kısmını yurtdışından alıyoruz. Türkiye'de tüketilen bitkisel yağların yüzde 85'i de ayçiçek yağı. Demek ki ayçiçeği ekim alanını, artırmalıyız. Ayçiçeği üretim programı gözden geçirmeli ve yağlı tohumları da stratejik ürün kapsamına almalıyız.

Ayrıca, sözleşmeli tarımla ve uygun destekleme politikalarıyla, çiftçiye ayçiçek üretmeyi yeniden sevdirmeliyiz. Desteklerin ve sözleşmeli üretimin artırılmasıyla, her sene dışarı giden milyarlarca dolar ülkemizde kalacaktır. Bunun yanı sıra pandemi nedeniyle Ayçiçek üretimi dünyada da azalma eğiliminde. 2019 yılında 55 milyon tonluk bir üretim varken, 2020 yılında bu rakam 50 milyon tona düşmüş durumda. Yine bu süreçte Çin, Hindistan gibi ülkeler yüklü alımlar yaptılar. Bu da uluslararası piyasayı olumsuz yönde etkiledi” dedi.

Rekolte azlığı nedeniyle mayıs ayında ton başına 435 Dolar olan Ayçiçek yağının, şu anda 700 doları geçmiş durumda söyleyen ATB Başkanı Yavuz, “Tarım Bakanlığının verilerine göre 2020 yılında yaklaşık 2 milyon tonluk bir üretim yaptık. Ülke olarak 3 milyon tonluk üretim rakamlarına ulaşmamız lazım. O zaman dışa bağımlılık azalır hem ülkemiz hem de üreticimiz kazanır.

Ülkemizde ayçiçek üretiminin yeterli olmamasının en büyük sebebi ise; geçen yıllarda doların yükselişiyle girdi maliyetlerinin artması ile birlikte çiftçinin masrafını artık karşılayamaması. Diğer bir önemli sorunumuz da tağşiş. Hem üreticiyi hem de tüketiciyi mağdur ediyor. Tağşiş yapanların meslekten men edilmesi gerekiyor. Tağşişçiler 1 ya da 2 litrelik ambalajlarda dikkatli davranıyorlar.  Ev dışı tüketimde 5, 10 ve 18 litrelik ambalajlarda tağşiş olayları ile daha fazla karşılaşıyoruz.

Özellikle kanola, keten, soya ve pamuk yağı karışımlarıyla tüketicinin de sağlığı ile oynanıyor. Bu konuda sizlerin, bu dernek çatısı altında, büyük bir mücadele verdiğinizi biliyorum, TOBB olarak da sürecin takipçisi olmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

ATB Başkanı Yavuz, Bir diğer önemli konu da GEKAP maliyetleri olduğunu vurgulayarak, “Biliyorsunuz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı geçtiğimiz yıl, bitkisel yağ başta olmak üzere birçok ürün için “ilave maliyet” anlamına gelen geri kazanım katılım payını uygulama koydu. GEKAP maliyetleri ve beyanname süreçleri, sanayicimiz için ciddi yük teşkil ediyor.

Biz de TOBB olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nezdinde sektörel toplantılar gerçekleştirdik. Bu toplantılarda sektör temsilcilerimiz talep ve önerilerini doğrudan ilgili Bakan Yardımcımıza iletti ki, Derneğimiz bu sürece çok ciddi katkı verdi. Beyanname sürecinin 6 ayda bir verilmesi ve başka bir ürünün üretiminde kullanılan bitkisel yağlar için GEKAP bedeli alınmaması gibi birçok kazanım elde ettik. Tabi Bakanlık tarafıyla süreki irtibat halindeyiz. Atık oluşturmayan sofralık yağların GEKAP’tan muaf olması gerektiğini her ortamda dile getiriyoruz. Stratejik ürün olarak gördüğümüz bitkisel yağlardaki GEKAP maliyetlerinin düşürülmesi için çalışmalarımıza devam ediyoruz.Bu konuda Gıda Sanayi Sektör Meclisimizde yakından çalıştığımız Derneğimizden ve Derneğimizin kıymetli üyelerinden destek beklediğimizi de vurgulamak istiyorum” şeklinde konuştu.